Bruxisme herkennen en behandelen
Veel mensen knarsen of klemmen hun tanden zonder dat ze het zelf doorhebben. Dit gebeurt vaak ’s nachts tijdens de slaap, maar kan ook overdag voorkomen in stressvolle situaties. Dit onbewuste gedrag wordt bruxisme genoemd. Hoewel het soms onschuldig lijkt, kan het op de lange termijn leiden tot gebitsschade, pijnklachten en overbelasting van de kaak.
Bij onze tandartspraktijk in Tilburg bieden we deskundige hulp en passende oplossingen om schade te voorkomen en klachten te verminderen.
Wat is bruxisme?
Bruxisme is de medische term voor tandenknarsen en tanden klemmen. Bij tandenknarsen schuiven de boven- en ondertanden krachtig over elkaar heen, wat vaak een schurend geluid geeft. Bij tanden klemmen worden de tanden stevig op elkaar gedrukt, zonder dat er beweging is. Beide gedragingen zorgen voor extra belasting van tanden, kiezen en kaakspieren.
Oorzaken van tandenknarsen en klemmen
De precieze oorzaak van bruxisme verschilt per persoon. Mogelijke factoren zijn:
- Stress en spanning – vaak de belangrijkste trigger
- Slaapstoornissen zoals slaapapneu
- Afwijkende beet of scheefstaande tanden
- Medicijngebruik of stimulerende middelen (bijv. cafeïne, alcohol)
- Persoonlijkheidskenmerken zoals perfectionisme of verhoogde alertheid
Bruxisme kan in sommige gevallen tijdelijk zijn, maar ook jarenlang aanhouden als de oorzaak niet wordt aangepakt.
Symptomen van tandenknarsen en klemmen
Veel mensen merken zelf niet dat ze knarsen of klemmen, totdat de tandarts of een partner het signaleert. Mogelijke klachten zijn:
- Overmatige slijtage van tanden en kiezen
- Gevoeligheid van tanden bij warm, koud of zoet
- Kaakpijn of stijfheid, vooral bij het wakker worden
- Hoofdpijn of pijn in de slapen
- Knap- of klikgeluiden in het kaakgewricht
- Spierpijn in de nek en schouders
Als bruxisme niet wordt behandeld, kan dit leiden tot blijvende schade aan tanden, gebitsslijtage en zelfs breuken van kronen of vullingen.
Behandeling van bruxisme
De behandeling van tandenknarsen en klemmen richt zich op het beschermen van het gebit en het verminderen van de belasting van de kaakspieren. Afhankelijk van uw situatie kan de tandarts adviseren:
- Nachtbeugel of opbeetplaat – Een op maat gemaakt bitje beschermt uw tanden tijdens de slaap, voorkomt verdere slijtage en helpt de kaakspieren te ontspannen.
- Stressreductie en ontspanning – Omdat stress vaak een rol speelt, kunnen ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, yoga of mindfulness helpen. Ook fysiotherapie kan nuttig zijn.
- Aanpassen van het gebit – In sommige gevallen kan de tandarts kleine correcties aanbrengen om de beet te verbeteren.
- Begeleiding bij leefstijl – Het verminderen van cafeïne, alcohol en roken kan bijdragen. Daarnaast helpt het om vaste slaapgewoonten aan te houden.
Wat kunt u zelf doen?
Naast professionele behandeling kunt u zelf maatregelen nemen om klachten te verminderen:
- Vermijd kauwgom en harde voeding die de kaak extra belasten
- Probeer stressmomenten te herkennen en te doorbreken
- Masseer uw kaakspieren of leg een warm kompres op de kaak bij spanning
- Let overdag op of u tanden onbewust op elkaar klemt en probeer dit te vermijden
Wanneer naar de tandarts?
Herkenbaar? Neem bij twijfel of klachten altijd contact op met de tandarts. Hoe eerder bruxisme wordt ontdekt, hoe beter schade aan het gebit voorkomen kan worden. Tijdens een controle kan de tandarts beoordelen of er sprake is van slijtage of andere tekenen van knarsen of klemmen. Vervolgens ontvangt u een persoonlijk behandelplan.
Maak een afspraak
Heeft u klachten die passen bij tandenknarsen of klemmen? Neem dan contact op met onze tandartspraktijk in Tilburg. Wij onderzoeken de oorzaak, beschermen uw gebit en helpen u met passende oplossingen voor een ontspannen kaak en een gezond gebit.
FAQ
Bruxisme, oftewel tandenknarsen of kaakklemmen, kan leiden tot slijtage van tanden, kaakklachten en hoofdpijn. In onze praktijk in Tilburg beantwoorden we de meestgestelde vragen over bruxisme en de behandelmogelijkheden, zodat je weet wat je eraan kunt doen.
Wat is het verschil tussen tandenknarsen en tanden klemmen?
Hoe weet ik of ik tandenknars of klem?
Kan tandenknarsen mijn gebit beschadigen?
Wat veroorzaakt tandenknarsen?
De belangrijkste oorzaken zijn stress, spanning, slaapstoornissen, een afwijkende beet en soms medicijn- of middelengebruik.
Hoe wordt tandenknarsen behandeld?
De meest gebruikte behandeling is een nachtbeugel (opbeetplaat) die het gebit beschermt. Daarnaast kan stressreductie en leefstijlaanpassing helpen.
Is een opbeetplaat comfortabel om te dragen?
Ja, een op maat gemaakte opbeetplaat zit meestal comfortabel. Het kan in het begin even wennen zijn, maar voorkomt veel schade en klachten.
Helpt ontspanning tegen tandenknarsen?
Ja, ontspanningstechnieken zoals yoga, mindfulness en ademhalingsoefeningen kunnen klachten verminderen door stress te verlagen.
Kunnen kinderen ook tandenknarsen?
Ja, bij kinderen komt knarsen regelmatig voor. Vaak verdwijnt het vanzelf, maar bij blijvende klachten is controle door de tandarts raadzaam.
Wordt de behandeling van tandenknarsen vergoed?
De vergoeding hangt af van uw zorgverzekering. Een nachtbeugel kan soms (gedeeltelijk) worden vergoed vanuit de aanvullende tandartsverzekering.
Wanneer moet ik naar de tandarts bij knarsen of klemmen?
Als u last heeft van pijn, gebitsslijtage of klachten zoals hoofdpijn en kaakspanning, is het verstandig om een afspraak te maken voor advies en behandeling.